Πώς γράφουμε ένα σενάριο? Τεχνικές προδιαγραφές
Τι είναι ένα σενάριο:
Η συγγραφή ενός κινηματογραφικού σεναρίου είναι εντελώς διαφορετική ιστορία από τη συγγραφή ενός μυθιστορήματος, δοκιμίου ή ποιήματος. Αντί για ένα ολοκληρωμένο έργο τέχνης, το σενάριο είναι ένα προσχέδιο για ένα τελικό προϊόν, μια ταινία. Το σύγχρονο σενάριο έχει αυστηρές απαιτήσεις μορφοποίησης και συμβάσεις. Πριν γίνεις ο επόμενος μεγάλος σεναριογράφος, πρέπει να γνωρίζεις τους κανόνες του μέσου, από πού προέρχονται, ποιες μορφές έχουν και πώς χρησιμοποιούνται.
Ας μιλήσουμε για τα πράγματα που πρέπει να γνωρίζεις ώστε να μπορέσεις να ξεκινήσεις το πρώτο σου σενάριο αμέσως αφού διαβάσεις αυτό το άρθρο.
*Σε αυτό το άρθρο θα εστιάσουμε στις τεχνικές προδιαγραφές που πρέπει να έχει ένα κινηματογραφικό σενάριο. Αν θέλεις να μάθεις περισσότερα για τη συγγραφή σεναρίων δες το άρθρο μας “Πώς γράφουμε ένα σενάριο?”.
Πιο είναι το σωστό format ενός σεναρίου:
Το format του σεναρίου είναι σχετικά απλό, αλλά είναι από τα πράγματα που μπορεί να φαίνονται βουνό μέχρι να μάθεις πως γίνονται και να τα συνηθήσεις.
Οι βασικοί κανόνες είναι οι εξής:
• Γραμματοσειρά Courier ή Courier New
• Μέγεθος γραμματοσειράς: 12
• Περιθώριο 1,5 ίντσας στα αριστερά της σελίδας
• Περιθώριο 1 ίντσας στα δεξιά της σελίδας
• 1 ίντσα πάνω και κάτω από τη σελίδα
• Κάθε σελίδα πρέπει να έχει περίπου 55 γραμμές
• Ο διάλογος ξεκινά 2,5 ίντσες από το αριστερό μέρος της σελίδας
• Τα ονόματα των χαρακτήρων πρέπει να έχουν κεφαλαία γράμματα και να τοποθετούνται ξεκινώντας από τις 3,7 ίντσες από το αριστερό μέρος της σελίδας
• Οι αριθμοί σελίδων τοποθετούνται στην επάνω δεξιά γωνία με περιθώριο 0,5 ίντσας από την κορυφή της σελίδας. Η πρώτη σελίδα δεν πρέπει να έχει αριθμό, και κάθε αριθμός ακολουθείται από τελεία.
Πως ξεκινάμε:
Στην πρώτη σελίδα χωρίς αριθμό, τοποθετούμε κεντρικά τον τίτλο του σεναρίου με μεγάλα γράμματα. Στο κάτω δεξιά μέρος της πρώτης σελίδας, τοποθετούμε το όνομα μας και κάποια στοιχεία επικοινωνίας (τηλέφωνο, email).
Πολλά σενάρια ξεκινούν με ένα transition, το οποίο μπορεί να είναι για παράδειγμα “FADE IN:” ή “BLACK SCREEN”. Κάποιοι τοποθετούν το transition στο επάνω αριστερά μέρος της σελίδας, ενώ άλλοι στο επάνω δεξιά. Άλλα σενάρια ξεκινούν απευθείας με τον τίτλο της πρώτης σκηνής.
Τίτλοι σκηνών:
Η επικεφαλίδα της σκηνής είναι εκεί για να βοηθήσει στον διαχωρισμό των φυσικών χώρων που εκτυλίσσεται το σενάριο και να δώσει στον αναγνώστη και την ομάδα παραγωγής μια ιδέα της γεωγραφίας της ιστορίας.
Αρχικά γράφουμε τον αριθμό της σκηνής, π.χ. “ΣΚΗΝΗ 1” ή “1”. Αν η σκηνή εξελίσσεται σε εσωτερικό χώρο ξεκινάμε με “ΕΣ.”, ενώ αν εξελίσσεται σε εξωτερικό χώρο με “ΕΞ.”. Συνεχίζουμε με την περιγραφή του χώρου, βάζουμε μια παύλα και τελειώνουμε με την ώρα της μέρας, π.χ. “ΜΕΡΑ”, “ΝΥΧΤΑ”, “ΣΟΥΡΟΥΠΟ”.
Ακολουθεί ένα παράδειγμα σεναρίου:
Υπάρχουν περιπτώσεις που μια σκηνή ξεκινάει σε εσωτερικό χώρο και καταλήγει σε εξωτερικό ή το αντίστροφο. Σε αυτές τις περιπτώσεις γράφουμε απλώς “ΕΣ/ΕΞ.” ή “ΕΞ/ΕΣ.”.
Κάποιες φορές χρειάζεται να προσδιορίσουμε πιο συγκεκριμένα το χώρο μας στον τίτλο, γλυτώνοντας παράλληλα χώρο στο περιεγχόμενο της σκηνής. Σε αυτές τις περιπτώσεις προσθέτουμε άλλη μια παύλα πριν την ώρα της μέρας. Παράδειγμα:
Χαρακτήρες:
Όταν συστήνουμε για πρώτη φορά ένα χαρακτήρα στο σενάριο μας, χρησιμοποιούμε κεφαλαία γράμματα για το όνομα του και στη συνέχεια γράφουμε σε παρένθεση την ηλικία του.
Δράση:
Η Δράση είναι ο χώρος κάτω από τον τίτλο της σκηνής, όπου περιγράφουμε λεπτομερώς τις οπτικοακουστικές δράσεις που λαμβάνουν χώρα στην οθόνη. Γράφουμε σε τρίτο πρόσωπο και σε Ενεστώτα.
Διάλογος:
Τυπικά, ο διάλογος πρέπει να είναι 2,9 ίντσες δεξιότερα της αριστερής άκρης της σελίδας, ωστόσο είναι κοινά αποδεκτό ότι μπορεί να βρίσκεται στο κέντρο της σελίδας.
Γράφουμε τό όνομα του χαρακτήρα που μιλάει, και από κάτω τα λόγια του.
Extensions:
Ένας χαρακτήρας μπορεί να μιλάει off screen, δηλαδή εκτός του οπτικού μας πεδίου στην ταινία ή να μιλάει σε voice over, ως αφηγητής.
Σε αυτές τις περιπτώσεις βάζουμε extensions δίπλα από το όνομα του χαρακτήρα: “(O.S)” και “(V.O)” αντίστοιχα, πχ ΝΙΚΟΣ (V.O) αν ακολουθεί αφήγηση.
Παρενθετικά:
Μπορείς να χρησιμοποιήσεις παρενθέσεις στον διάλογο σου για να αναδείξεις μικρές δράσεις ή αλλαγές στη διάθεση των χαρακτήρων, χωρίς να διακόψεις τον διάλογο. Παράδειγμα:
Είσαι έτοιμος να γράψεις το πρώτο σου σενάριο.Για να το κάνεις ταινία όμως χρειάζεσαι συνεργάτες!